Nhận được thông báo về Cuộc thi viết đoàn viên công đoàn và người lao động tỉnh Thừa Thiên Huế “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” tôi hào hứng tham gia. Trong đầu tôi hiện lên những con người, những gương mặt cán bộ công đoàn và những việc làm mà mình đã nghe, đã  được “mục sở thị”. Tôi lại nghĩ về hình ảnh một người thầy miệng nói tay làm mà tôi vô cùng quý mến từ lâu nhưng chưa có dịp để viết, để tỏ bày cảm xúc và chia sẻ với mọi người. Lần này, tôi nhất định sẽ viết.

Một ngày mùa đông xứ Huế lạnh tái tê, đội cơn mưa đầm dề ra trường tiểu học Điền An – bên đường quốc lộ 1A thuộc huyện Phong Điền tôi gặp thầy Toàn như lịch đã hẹn trước. Trong phòng truyền thống của nhà trường, anh tất bật với những công việc cuối học kì I. Biết tôi có ý định viết bài về anh, anh tỏ ra ngại ngùng rồi từ chối: “Ui, mình đã làm được chi mô, đừng viết nữa, ngại lắm”… Nghe lời từ chối của anh tôi có phần lưỡng lự, bởi anh không thích đưa tên mình lên báo. Nhưng quen biết và thấu hiểu tấm lòng thảo thơm tất cả vì anh chị em đồng nghiệp, đoàn viên công đoàn, đặc biệt là học sinh nghèo trong và ngoài trường hơn 20 năm nay của anh, tôi không thể không cầm bút…

Lửa của niềm đam mê công việc

Nguyễn Đức Toàn sinh năm 1976 tại Hương Sơn, Hà Tĩnh. Tốt nghiệp trường Cao đẳng sư phạm Thừa Thiên Huế, anh không trở về quê mà đến với mảnh đất Phong Điền và bén duyên sâu nặng.

  Dạy ở trường tiểu học Trần Quốc Toản ở thị trấn Phong Điền được 3 năm, tháng 2 năm 2001 thầy giáo trẻ Nguyễn Đức Toàn đến nhận công tác tại trường tiểu học Điền An (Phong An) và gắn bó với đồng nghiệp, học sinh nghèo mà hiếu học cho đến hôm nay. Biết bao thế hệ học sinh lớn lên từ mái trường này luôn nhớ về một người thầy chân thành, giản dị, ấm áp tình yêu thương và nhiệt tâm nghề nghiệp.

Vừa làm tổng phụ trách Đội, Nguyễn Đức Toàn vừa được tín nhiệu bầu làm chủ tịch Công đoàn trường. Ở cương vị nào anh cũng cháy hết mình. Làm công tác tổng phụ trách, thầy Toàn đều đặn tổ chức các phong trào, hoạt động, tạo ra nhiều sân chơi bổ ích. Dưới sự hướng dẫn, tập luyện của thầy tổng phụ trách, những năm qua liên đội tiểu học Điền An luôn đạt danh hiệu vững mạnh, dành nhiều giải cao trong các hội thi. Tiêu biểu là giải nhất Hội thi phụ trách sao giỏi cấp huyện, giải khuyến khích cấp tỉnh; giải nhì thi chúng em kể chuyện sách cấp huyện, giải khuyến khích cờ vua cấp tỉnh…Những quả ngọt ấy được đánh đổi bằng mồ hôi, công sức, niềm đam mê của cả tập thể, trong đó phải kể đến vai trò của người tổng phụ trách.

Sống chân thành, thẳng thắn và nhiệt tình với anh chị em, năm 2009 thầy Toàn được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch công đoàn cơ sở trường tiểu học Điền An. 11 năm qua, trong vai trò cán bộ công đoàn, anh đã có những việc làm hay, những hoạt động bổ ích nhằm tạo nên bầu không khí vui tươi, thân thiện, gắn kết tập thể của các đoàn viên công đoàn. Mỗi ngày đến trường, người cán bộ công đoàn ấy luôn trò chuyện, lắng nghe, nắm bắt những tâm tư của anh chị em giáo viên để có những sẻ chia, tháo gỡ kịp thời. Đặc biệt, là người chịu khó, cần cù và giàu tình cảm nhưng cũng rất thẳng tính, thấu hiểu anh chị em giáo viên trường quê, thầy Toàn luôn thu thập, tập hợp những ý kiến của đoàn viên để tham mưu với chính quyền đồng cấp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

Điều đáng ghi nhận ở thầy Nguyễn Đức Toàn là anh không bao giờ làm việc theo kiểu hình thức. Với anh, mọi hoạt động phải gắn với lợi ích thiết thực của anh chị em. Nói đi đôi với làm, làm phải đến nơi đến chốn. Khi xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động anh đều đặt quyền lợi tập thể lên trên, phải làm sao tạo được môi trường, không khí dân chủ để phát huy sức mạnh số đông. Bằng lời nói, lời tâm tình động viên, khuyến khích, anh đã tạo niềm phấn khởi lôi cuốn đoàn viên hào hứng tham gia. Nhờ vậy Công đoàn tiểu học Điền An nhiều năm liền được Công đoàn giáo dục tỉnh, Công đoàn giáo dục Việt Nam, Liên đoàn lao động tỉnh tặng bằng khen. Đăc biệt năm học 2014 – 2015 Công đoàn cơ sở trường tiểu học Điền An được Tổng  liên đoàn lao động Việt nam tặng bằng khen;  năm học 2018 – 2019 vừa qua được Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tặng cờ công nhận công đoàn cơ sở vững mạnh có phong trào thi đua xuất sắc. Thành tích đó thật đáng tự hào, trân trọng ở một tổ chức Công đoàn trường tiểu học miền quê nghèo trên vùng đất chịu nhiều hậu quả của thời khói lửa chiến tranh. Đó chính là biểu hiện của sức mạnh tập thể đoàn kết, gắn bó, tôn trọng và phát huy. Tất nhiên có được những niềm vui ấy phải kể đến vai trò xung kích của người cán bộ công đoàn. Anh tâm sự “Làm công đoàn mà thiếu lắng nghe, chia sẻ là không ổn. Để phát huy sức mạnh tập thể, tôi luôn vận động đoàn viên hổ trợ nhau trong công tác chuyên môn và đặc biệt là vận động các anh chị em phải biết giúp đỡ nhau ngay trong tổ bộ môn của mình về giảng dạy và về tất cả mọi mặt của cuộc sống”.

• Luôn chăm lo đời sống đoàn viên và những cảnh đời cơ cực

Dù bận rộn với việc trường,việc nhà…vậy mà suốt bao nhiêu năm qua thầy Toàn vẫn miệt mài làm việc thiện, mang yêu thương đến với bao đứa trẻ bất hạnh và người lao động nghèo. Bằng tấm lòng nhân ái, anh luôn tìm hiểu hoàn cảnh của từng em học sinh. Em nào thiếu ăn, thiếu mặc, không đủ điều kiện đến trường, anh đến chia sẻ kịp thời. Từ các tấm lòng hảo tâm, hằng năm anh đã vận động được trên dưới 30 triệu đồng làm công tác nhân đạo. Có không ít lần anh giúp đỡ người khác bằng chính đồng lương của mình. Tham mưu với các đoàn thể tặng thưởng đoàn viên dịp 20/11 và tết nguyên đán hằng năm với số tiền 31 triệu đồng. Chị Hồ Thị Thảo – phó ban tuyên giáo huyện Phong Điền nhận xét: “Anh Nguyễn Đức Toàn là tấm gương cán bộ công đoàn xuất sắc. Điểm nổi bật nhất ở anh chính là tấm lòng yêu thương đối với người nghèo. Anh luôn quan tâm anh chị em đoàn viên bằng những lời nói, việc làm cụ thể, ấm áp”. 

Chứng kiến những việc anh làm, nghe người khác kể về anh…tôi thật sự xúc động và khâm phục. Một món quà là vài ba quyển vở, bộ áo quần, vài ba bao gạo, mấy trăm ngàn…vào đầu năm học hay khi tết đến xuân về chuyển đến tận tay học sinh và người lao động nghèo mà chính Toàn là người đi vận động từ nhiều nguồn thật sự có ý nghĩa. Ngày tháng cứ trôi, Đức Toàn vẫn cứ miệt mài vừa hoạt động đội, vừa làm công đoàn, vừa làm việc thiện…như con tằm nhã tơ cho đời.

• Những tâm tình ấm áp

22 năm vào nghề giáo, gần 20 năm làm tổng phụ trách, 11 năm làm chủ tịch công đoàn là sự thử thách, dấn thân, đam mê và cả sự hy sinh lớn lao của thầy giáo Nguyễn Đức Toàn. Nếu thiếu đi chữ nhẫn, khuyết đi chữ tâm thì chắc chắn Đức Toàn  không giữ vai trò thủ lĩnh lâu bền như vậy. Anh nói nửa đùa nửa thật “44 tuổi đời rồi mà vẫn còn đeo khăn quàng đỏ hát múa tung tăng cùng các em…Nhưng có lẽ nhờ gần gũi với các em nhỏ, sánh bước buồn vui cùng anh chị em đoàn viên hằng ngày mà mình trẻ mãi”. Thầy Nguyễn Đại Ánh, hiệu trường trường tiểu học Điền An nhận xét: “Thầy Nguyễn Đức Toàn là một cán bộ công đoàn nhiệt tình, gương mẫu. Trong công việc cũng như cuộc sống đời thường, thầy luôn biết lắng nghe, tôn trọng mọi ý kiến của đoàn viên công đoàn; luôn chăm lo đời sống anh chị em bằng những việc làm thiết thực. Chúng tôi ghi nhận tình cảm ấm áp của thầy đối với người nghèo qua những hoạt động thiện nguyện”.

Thấy anh làm, nghe anh nói tôi lại có thêm niềm tin vào phẩm chất của “thủ lĩnh” công đoàn. Đó chính là lương tâm, trách nhiệm và cả sự gương mẫu của một người thầy, người cán bộ công đoàn cơ sở. Từ anh, tôi lại thấm thía lời dặn của Bác Hồ kính yêu: “Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta”, và “giành được độc lập rồi, thì phải làm cho dân được ăn no mặc ấm”

Truyền lửa bao năm dài, thầy giáo Nguyễn Đức Toàn đã thật sự để lại những tình cảm và ấn tượng đẹp trong lòng mọi người. Những giấy khen, bằng khen, những danh hiệu thi đua mà anh có được đã minh chứng cho tài năng, trách nhiệm và cả niềm say mê, tâm huyết với nghề, với tình yêu công việc: nhiều giấy khen của Công đoàn giáo dục, Liên đoàn lao động huyện; 3 lần đạt chiến sĩ thi đua cơ sở; 1 bằng khen của UBND Tỉnh trong công tác dạy học; 1 bằng khen của Tỉnh Đoàn; 6 bằng khen của Liên đoàn lao động tỉnh; 1 bằng khen của Công đoàn giáo dục Việt Nam, 1 bằng khen của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam. Nhưng có lẽ với Nguyễn Đức Toàn, phần thưởng đẹp nhất chính là niềm tin yêu của bao thế hệ học sinh, anh chị em giáo viên, các đoàn viên công đoàn nơi anh công tác và trên địa bàn huyện.

Tổ ấm công đoàn trường học, tổ ấm gia đình nhỏ với người vợ là cô giáo dạy văn cùng 2 đứa con chăm ngoan học giỏi…chính là động lực giúp anh vượt qua tất cả để đóng góp, cống hiến. Học và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tôi tin rằng thầy giáo Nguyễn Đức Toàn sẽ không ngừng góp phần xây dựng tổ chức Công đoàn cơ sở trường tiểu học Điền An vững mạnh, mang hương hoa đến với cuộc đời trong cuộc lữ hành còn lắm truân chuyên bằng tất cả khát vọng đẹp và tâm nguyện nhân văn của mình.

Trần Văn Toản - Trường THPT chuyên Quốc Học Huế